Matcha Çayı Nedir?
Bir çoğumuzun çok sevdiği, akşam sefalarımızın vazgeçilmez misafiri çayın birçok çeşidi var. Gelin Çin ve Japonya’da çok tüketilen matcha nedir, matcha çayının faydaları neler bir göz atalım.
Matcha Nedir?
Matcha, üreticilerin tüm yeşil çayları elde ettiği bir bitki olmasıyla beraber, normal yeşil çaydan farklı şekilde yetiştirilmektedir. Hasattan sonra yapraklardan damarlar ve saplar çıkartılır ve daha sonra matcha olarak bilinen ince, parlak yeşil bir toz haline getirmek için taşlanır. Yüksek kaliteye sahip matcha tozu, kafein ve antioksidan bakımından zengindir. Toz haline getirilmiş olarak tüketilen matcha, acı bir tada sahip olabildiği için genellikle süt veya tatlandırıcı ile servis edilir. Matcha tozu ayrıca smoothies ve hamur işlerinde de sıkça kullanılmaktadır.
Matcha Çayının Faydaları
Bir çeşit yeşil çay olan matcha tozu, yeşil çayın etki ettiği aynı yararlara sahip. Matcha ile ilgili insan üzerindeki etkileri araştırmaları sınırlı olsa da eski bir hayvan çalışmasında, kan şekeri, trigliserit ve kolesterol seviyelerini düşürürken böbrek ve karaciğer riskini azaltabileceği düşünülmektedir.
Matcha çayının faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Antioksidan İçeriği Yüksektir
Matcha çayının faydaları arasında önemli bir yere sahip olan antioksidanlar, vücudunuzdaki serbest radikallere karşı koyar, hücreleri ve dokuları hasardan korur. Matcha tozu, içerisindeki yüksek antioksidan miktarı ile vücudunuzdaki iltihaplanmayı azaltabilir, sağlıklı arterlerin korunmasına yardımcı olabilir ve hücre onarımını destekleyebilir. Yapılan bir çalışmaya göre, matcha çayının normal yeşil çaydan 10 kata kadar daha fazla antioksidan içerdiği tespit edilmiştir.
- Kilo Vermeye Yardımcı Olabilir
Yapılan çalışmalar, matcha çayının metabolik hızınızı arttırarak yakılan toplam kaloriyi arttırdığını gösteriyor ancak kanıtlar tutarlı değil. Bir kısım araştırma matcha çayının kilo vermeye yardımcı olduğunu savunsa da tüm çalışmaların bu konuda hemfikir olmadığını bilmenizi isteriz. 2012’de yapılan bir araştırmaya göre, matcha çayının kilo verme etkilerinin küçük olduğunu ve klinik önemi olmadığı sonucuna varılmıştır.
- Vücudunuzu Zinde Tutabilir
Eşsiz bir aminoasit kaynağı olan matcha, diğer yeşil çay türlerine göre çok daha yüksek L-theanine seviyelerine sahiptir. L-theanine beyninizdeki alfa dalgalarını arttırabilir. Bu dalgalar zihninizdeki gevşeme ile bağlantılıdır ve stres sinyallerini etkisi hale getirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca vücudunuzdaki kafein etkilerini değiştirerek, kahve tüketiminde dolayı artan uyuşukluğa neden olmadan uyanıklığını arttırarak sizi zinde tutmaya yardımcı olur. Kısacası L-theanine beyninizdeki iyi hissettiren kimyasalların sayısını arttırarak hafızanızın ve konsantrasyonunuzun iyileşmesine yardımcı olur.
- Kalp Hastalıkları Riskinizi Azaltabilir
Yapılan araştırmalar, matcha çayı tüketiminin yüksek kolesterol seviyelerini kontrol altına alarak kalp hastalığı risk faktörlerini azaltabileceğini öne sürüyor.
- Diş Sağlığına İyi Gelir
Günde bir fincan tüketeceğiniz matcha çayı, dişlerinizi iyi durumda tutmaya yardımcı olabilir. Yapraklarındaki bir maddenin ağzınızda sağlıklı bir asit seviyesini korumaya yardımcı olmasıdır. Bitkinin topraktan aldığı florür de bir başka sebebidir.
Matcha Çayının Zararları
Matcha tozu hem yararlı hem de zararlı maddeler açısından oldukça konsantre bir yapıda olduğu için, günde 2 bardaktan fazla tüketilmesi sağlığınıza zarar verebilir. Matcha çayının olası zararlarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- İçerisinde Zararlı Maddeler Barındırabilir
Matcha yaprakları, bitkinin büyüdüğü topraktan ağır metaller, böcek ilaçları ve florür dahil olmak üzere sağlığınız için tehlikeli olan maddeleri içerebilir. Organik matcha kullanmak bu tür maddelere maruz kalma riskinizi azaltabilir ancak organik yapraklar bile topraktan büyük miktarda alındığı zaman zararlı olan maddeler içerebilir.
- Alerjen Etki Gösterebilir
Kişiden kişiye değişiklik gösterse de matchada bulunan bitki bileşiklerinin yüksek miktarda tüketilmesi mide bulantısına, karaciğer veya böbrek toksisitesi semptomlarına neden olabilir. Olası bir yan etki gördüğünüzde derhal içmeyi bırakıp, bir sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekir.
Özetle sağlığa çok faydalı olan matcha çayını günde 2 bardaktan fazla tüketmeniz tavsiye edilmez.
Matcha Çayı Nasıl Yapılır?
Genellikle geleneksel Japon tarzında hazırlanan matcha tozu, öğütülmüş bütün yapraklardan yapılır. Bir bambu kaşık yardımı ile ısıtılmış bir çay kasesine dökülür. Daha sonra kâseye sıcak su (yaklaşık 75℃) eklenir. Kovan adı verilen özel bambu çırpma teli ile üstü köpükle pürüzsüz hale gelene kadar çırpılır. İyi bir matcha çayı yapmak için özel ekipmanlara ihtiyacınız olmadığını unutmayın. Bir çay kaşığı ve küçük bir çırpma teli ile lezzetli matcha çayı hazırlayıp tüketebilirsiniz. Matcha içerikli ürünlerimize buradan ulaşabilirsiniz.
Gıda Mühendisi Selinay Laçindağ
Kaynaklar:
https://www.medicalnewstoday.com/articles/305289#risks
https://www.healthline.com/nutrition/matcha-green-tea
https://www.webmd.com/food-recipes/ss/slideshow-all-about-matcha
